انگلیس پساجانسون چگونه خواهد بود؟

به گزارش راسخون، «حسین کنعانی مقدم» در روزنامه «حمایت» نوشت:

با کناره‌گیری «ترزا می»، از سمت نخست‌وزیری انگلیس به دلیل عدم اقبال مجلس عوام این کشور به توافقنامه وی با اروپا برای استقلال از قاره سبز، بخت با «بوریس جانسون» یار شد و توانست در انتخاب درون‌حزبی، با کسب 66 درصد از آرای 159 هزار عضو حزب محافظه‌کار، راهی خیابان داونینگ استریت شود. جانسون ازجمله شخصیت‌های جنجالی انگلیس است که ورود وی به رأس هرم حزب محافظه‌کار و نخست‌وزیری این کشور، با نگرانی‌ها و مخالفت‌های بسیاری در سطح مردم و هم‌پیمانان اروپایی لندن همراه شده است.

او یکی از حامیان سرسخت اجرای برگزیت به هر قیمتی است و وعده کرده است که در 31 اکتبر سال جاری (9 آبان 98)، انگلیس را از اتحادیه اروپا خارج خواهد کرد حتی اگر بهای آن، انحلال پارلمان این کشور باشد! جانسون بر همین اساس در نظر دارد که به تعبیر خودش، برای فهماندن میزان جدیت لندن به شرکا و دوستان این کشور برای عبور از شکست‌ها و نگرانی‌های ناشی از اجرای برگزیت، بدون توافق با اروپا از جمع کشورهای قاره سبز خارج شود. خیز نخست‌وزیر جدید انگلیس برای ترک اتحادیه اروپا در حالی است که بسیاری از مردم این کشور با تصمیم وی مخالفت کرده و خواستار برگزاری رفراندوم دوم برای اجرای برگزیت شده‌اند اما گوش جانسون به این مطالبات بدهکار نیست و مصمم است که به حضور انگلیس در اتحادیه اروپا پایان دهد. چنانچه انگلیس بدون جلب موافقت اروپا، اجرای برگزیت را کلید بزند، لطمات اقتصادی ازجمله افزایش بیکاری، کاهش اشتغال، بالا رفتن قیمت‌ها و افت خدمات درمانی عمومی را به دنبال خواهد داشت؛ اتفاقی که برای نخست‌وزیر جدید انگلیس از کمترین ارزشی برخوردار نیست، چراکه به گفته «جرمی کوربین»، رهبر حزب کارگر، او به دنبال جلب حمایت بانکداران و سرمایه‌داران است و فشار به اقشار متوسط و کم‌درآمد این کشور برای جانسون محلی از اعراب ندارد. بر این مبناست که «فیلیپ هاموند»، وزیر دارایی و «دیوید گوک»، وزیر دادگستری گفته‌اند که نمی‌توانند با جانسون کار کنند و انصراف آن‌ها از همکاری با وی قطعی است، ضمن اینکه باید در روزهای آینده، شاهد پس‌لرزه‌های سیاسی بیشتری نیز باشیم.

اتحادیه اروپا هم نسبت به سیاست‌های جانسون ابراز نگرانی کرده است. انگلیس در خلال عضویت در این اتحادیه، به بروکسل (پایتخت اتحادیه اروپا) بدهکار است و باید 39 میلیارد یورو برای اجرای برگزیت بپردازد ولی جانسون مدعی است تا زمانی که اتحادیه اروپا شرایط بهتری را به لندن برای خروج ارائه نکند، این مبلغ را نمی‌پردازد. اتحادیه اروپا هم تهدید کرده که اگر انگلیس بدهی‌های خود به اروپا را پرداخت نکند باید منتظر عواقب آن باشد. بر اساس اسناد محرمانه دولت انگلیس که در اختیار روزنامه «فایننشال تایمز» قرار دارد، زمانی بین دو تا هشت ماه لازم است که این کشور برای وضعیت دوره پسابرگزیت ازجمله رفع مشکلات و تنگناها، تطبیق شرکت‌های انگلیسی با مرزهای جدید و تعیین تکلیف شهروندان انگلیسی که در خارج از مرزهای این کشور زندگی می‌کنند، خود را وفق دهد.

در عرصه سیاست خارجی نیز جانسون به دلیل برخورداری از حمایت کامل ترامپ، با مشکل مشروعیت مواجه است. نخست‌وزیر انگلیس برای جلب نظر مستأجر کاخ سفید، از سفیر سابق انگلیس در واشنگتن که اظهارات او علیه ترامپ، جنجالی شده بود، حمایت نکرد و موجب شد که نمایندگان پارلمان وی را به دلیل خالی کردن پشت «کیم داروک»، سرزنش کنند. نکته اینجاست که انتقاد آشکار جانسون از ترامپ در خلال تبلیغات انتخاباتی رئیس‌جمهور آمریکا در سال 2016 با مواضع فعلی‌اش، ثابت می‌کند که وی فردی موج‌سوار است و از ثبات نظر برخوردار نیست. وی در آن برهه گفته بود که ترامپ به علت «ناآگاهی احمقانه‌ای که از خود نشان می‌دهد» برای ریاست جمهوری آمریکا مناسب نیست ولی به تعبیر روزنامه «واشنگتن‌پست»، موفق شده با ترکیبی از «چاپلوسی» و «جذابیت»‌، رابطه‌ای نزدیک با ترامپ برقرار کند! رئیس‌جمهور آمریکا در تمجید از جانسون دو روز پیش (سه‌شنبه) گفته بود که وی، «ترامپ انگلیس»‌ است و او را فردی باهوش، سرسخت و خوب خطاب کرده بود. گفتنی است، یکی از دلایلی که باعث شده جانسون برای خروج از اتحادیه اروپا مصمم باشد، دل‌خوش بودن به وعده ترامپ برای انعقاد توافق تجارت آزاد میان واشنگتن و لندن است؛ بر این اساس می‌توان گفت که سیاست خارجی ترامپ و جانسون دارای مشترکات قابل‌توجهی است.

از منظر منطقه‌ای، همان‌قدر که ترامپ برای غرب آسیا دردسرساز بوده و باعث افزایش تنش در منطقه شده، جانسون نیز به‌احتمال‌زیاد همین مسیر را طی خواهد کرد؛ همچنان که چهره‌های سیاسی برجسته انگلیس و مقامات نظامی این کشور نسبت به رویارویی لندن با یک بحران بزرگ بین‌المللی در غرب آسیا طی روزهای آغازین نخست‌وزیری جانسون هشدار داده‌اند. او همچنین از طرفداران پر و پا قرص رژیم جعلی صهیونیستی است، خود را «عاشق اسرائیل» خوانده و وعده داده است که حتماً به سرزمین‌های اشغالی سفر خواهد کرد.

از طرفی، به گفته «ماتیو آفورد» از نمایندگان حزب محافظه‌کار، نخست‌وزیر تازه وارد انگلیسی‌ها در متابعت از ترامپ، از توافق هسته‌ای با ایران خارج خواهد شد و تحریم‌ها را مجدداً اعمال خواهد کرد. به گفته یک مقام انگلیسی که در گفتگو با واشنگتن‌پست خواسته نامش فاش نشود، «این احتمال وجود دارد که جانسون تلاش کند از طریق در پیش گرفتن موضعی سخت‌گیرانه‌تر در برابر ایران به دنبال جلب نظر ترامپ باشد. جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ از انگلیس خواسته است رویکردی تهاجمی‌تر علیه ایران در پیش بگیرد.» این در حالی است که انگلیس در هفته جاری از تحریم‌های جدید دیپلماتیک و اقتصادی علیه جمهوری اسلامی شامل بلوکه کردن اموال کشورمان و درخواست از سازمان ملل و اتحادیه اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های تعلیق شده خبر داد که با توجه به نزدیکی و ائتلاف میان واشنگتن و لندن، به نظر می‌رسد که خروج انگلیس از برجام بسیار محتمل باشد؛ هرچند که به عقیده کارشناسان حقوق بین‌الملل، اعمال هر نوع تحریمی از سوی این کشور، به‌منزله خروج لندن از توافق هسته‌ای تلقی خواهد شد.

با توجه به مواردی که ذکر آن‌ها گذشت، به قدرت رسیدن جانسون به‌طور حتم، ریل تحولات جهان و منطقه را با تنش‌های بیشتری روبه‌رو می‌کند. او اصرار دارد که خود را متحد نزدیک و صمیمی آمریکا نشان دهد، حال‌آنکه مروری بر سیاست خارجی کشورهای متحد ترامپ در منطقه و جهان، حاکی از این واقعیت است که ورود شرکای رئیس‌جمهور آمریکا به تحولات و معادلات بین‌المللی، گرهی بر مشکلات جهانی افزوده و ساقدوشی ترامپ – جانسون نیز از این قاعده مستثنی نیست.